NGƯỜI ĐÀN ÔNG CHỞ XÁC EM GÁI BẰNG XE MÁY VỀ NHÀ VÀ NGỤY BIỆN CỦA BEO HỒNG
Status này là đáp án cho trắc nghiệm ngụy biện 12 (https://goo.gl/Pt9wWo), bàn về bài viết của blogger Beo Hồng phê phán những người đang quan tâm, bày tỏ sự thương xót, bức xúc khi thấy người đàn ông nghèo khổ phải bó chiếu chở xác người em gái vừa mất về nhà cách đây vài ngày (https://goo.gl/JpbKu4).
Bài viết tác giả Beo Hồng (https://goo.gl/MmfgJM) không quá dài nên admin xin trích lại nguyên văn như sau:
(trích) Các bạn đang lên đồng vì bức hình người đàn ông chở xác người trên xe máy thân mến!
Các bạn đã một lần lên vùng Tây và Đông Bắc chưa? Các bạn đi Tây Nguyên chưa ?
Đồng bào giận vợ, bị bố mắng, đau tai cúng Giàng mãi không khỏi...đồng bào ra rừng làm mấy cọng lá ngón, lọai cây dây leo xanh mướt đẹp lung linh, ăn vào không phương cứu.
Cách DUY NHẤT để đưa được "đồng bào" về nhà là như bức hình.
Tận mắt tôi thấy, ở Yên Bái, còn chẳng có chăn chiếu gì. Chú công an chở là lính nghĩa vụ miền xuôi lên, ít tuổi hơn con tôi, mặt mũi xanh lè xanh lét tay chú lạnh hơn cả xác. Tôi xuống xe phúng người mất 20 ngàn và còn bao nhiêu tiền trong túi, dốc biếu chú ấy hết.
Ngay tại đồng bằng, nếu nhà gần bệnh viện, người mất cũng được kẹp ba trên xe máy đưa về. Tại sao tôi biết mất ở bệnh viện, vì người miền Bắc kiêng cữ không cho vào nhà những người mất vì tai nạn, gọi là chết đường chết chợ. Có nơi, thậm chí còn không cho vào làng phải liệm tại chỗ và quàn ở gốc đa đầu làng hay ngòai đồng, ngay nơi sẽ chôn xuống.
Tại miền núi thì phổ biến, mạn xuôi hãn hữu hơn, nhưng không phải độc địa như cái hình ai đó post lên. Các bạn đã đi Đồng Lầm với tôi làm chứng, giữa xe máy và khiêng bộ hơn chục cây số, chọn cách nào? Nói thêm là Đồng Lầm nó ngay quê thằng Luyện giết người ấy. Cách Hà nội hơn tiếng xe, chả xa xôi gì.
Đó là tôi mới nói về điều kiện địa lý, chưa dám lạm bàn sâu xa gì về cách nghĩ, lối sống.
Qua vụ này, tôi thấy đời sống tinh thần các bạn, tẻ thật đấy.
(hết trích)
Sơ lược, có khoảng 5-6 ngụy biện được tác giả Beo Hồng sử dụng trong bài viết ngắn của mình.
- NGỤY BIỆN HAI SAI THÀNH ĐÚNG (two wrongs make a right http://goo.gl/EQzGBc, xem ví dụ 7 https://goo.gl/gY9lKm), ngụy biện khi ai đó thay vì bàn về cái sai của sự việc đang xét, lại đưa ra một sự vật sai tương tự để biện hộ, hay giảm nhẹ, hay làm lạc hướng cho cái sai của nó. Ở đây blogger Beo Hồng đã liệt kê các câu chuyện có vẻ tương tự khác như câu chuyện đưa người chết miền núi Tây Nguyên về nhà, như chuyện có trường hợp người mất gần nhà nên cũng có người nhà chở về bằng xe máy, hay như việc cô ta thấy ở Đồng Lâm chở người chết bằng xe máy về nhà tốt hơn khiêng bộ… để biện hộ, giảm nhẹ và lạc hướng vào vấn đề chính, đó là cái điều đau lòng và đáng thương xót cho sự việc xảy ra với người đàn ông mà chúng ta nói đến mà thôi. .
NGỤY BIỆN SO SÁNH ẨU (faulty analogy http://goo.gl/1XjuRW, xem ví dụ 20https://goo.gl/bUj6JH) Ngụy biện này ý rằng, hai sự việc chỉ giống nhau một khía cạnh nhỏ, còn khác nhau hoàn toàn các khía cạnh khác nên so sánh chúng với nhau là ngụy biện.
Nhìn kỹ lại các sự việc mà Beo Hồng đưa ra, rõ ràng không thể so sánh với sự việc của người đàn ông trong sự việc đang xét này. Tây Nguyên vốn nghèo, đồi núi hiểm trở và đường xá khó khăn, nên việc đưa xác ai về nhà họ dùng xe máy là bình thường và có thể hiểu được. Hai ba người ngồi lên xe máy đèo người thân vừa mất về nhà trong trường hợp nhà gần bệnh viện, sẽ không đau xót và đáng thương như sự cộ độc, đau đớn như hình ảnh người đàn ông bó chiếu người em gái để đèo về nhà như thế. Tóm lại, các sự việc chỉ giống nhau về việc đưa người thân đã mất về nhà, nhưng quá khác xa nhau về ngữ cảnh, và sự đáng thương xót.
.
NGỤY BIỆN LẢNG TRÁNH CHỦ ĐỀ (avoiding the issues https://goo.gl/6KDa8o, xem ví dụ 28 https://goo.gl/lGrK2G): ngụy biện trong đó kẻ ngụy biện sẽ đi vòng vèo các vấn đề xung quanh, mà không đi vào các ý chính của vấn đề đang bàn. Beo Hồng dùng ngụy biện hai sai thành đúng và so sánh ẩu xuyên suốt cả status và không hề có bất kỳ dòng nào bàn trực tiếp về chuyện người đàn ông đáng thương xót đó, chính là thủ thuật lảnh tránh chủ đề mà thôi.
.
NGỤY BIỆN CHẾ GIỄU (appeal to ridiculous https://goo.gl/FaU4v1, xem ví dụ 6https://goo.gl/cdt1dc): ngụy biện khi ai đó thay vì bàn đến logic của vấn đề, sẽ diễn tả một quan điểm, sự việc một cách phóng đại, lố bịch, để giễu cợt nó, hạ thấp nó để từ đó giành lấy phần lợi cho luận điểm của anh ta. Câu đầu của status (trích) Các bạn đang lên đồng vì bức hình người đàn ông chở xác người trên xe máy thân mến! (hết trích) và câu cuối - (trích) Qua vụ này, tôi thấy đời sống tinh thần các bạn, tẻ thật đấy (hết trích) – của bài viết chính là dùng thủ thuật này, vì cả bài viết Beo Hồng hoàn toàn là ngụy biện, và không hề có tính logic nào để có thể bác bỏ các luận điểm của những người ấy cả.
Riêng câu kết trong status Beo Hồng có thể xem xét là NGỤY BIỆN KẾT LUẬN ẨU (jumping to conclusions https://goo.gl/R77WVl, xem ví dụ 9 https://goo.gl/U6L5Pa) hoặc thậm chí nặng hơn nữa, có thể quy vào TẤN CÔNG CÁ NHÂN (ad hominem https://goo.gl/8s0iLG , xem ví dụ 1 https://goo.gl/TLZV7B, ví dụ 2 https://goo.gl/xtnVin và ví dụ 4 https://goo.gl/q13V2r) những người bày tỏ sự thương xót và chia sẻ với sự khốn khó với gia cảnh người đàn ông này, vốn là một hành xử rất logic, nhân bản và chia sẻ giữa con người với nhau mà thôi.
KẾT
Bài viết của Beo Hồng ngụy biện, không đi trực diện vào vấn đề cần bàn, đánh lạc hướng, so sánh ẩu để rồi cuối cùng chỉ mũi dùi vào những người quan tâm sự việc vốn rất cần quan tâm này. Admin chọn bài viết này phân tích, vì ở các bài phân tích trước chúng ta chưa thấy các ngụy biện hai sai thành đúng (two wrongs make a right) và so sánh ẩu (faulty analogy) nhiều. Thật ra đây là hai ngụy biện rất lợi hại, vì nó gợi sự có vẻ tương tự nào đó với sự việc đang xét để đánh lạc hướng, giảm nhẹ cái sai và hoặc bóp méo sự việc đang bàn khá tốt. Ngụy biện so sánh ẩu biến đổi dưới nhiều hình thức, nếu kết hợp với các ngụy biện đánh vào cảm xúc người đọc thì sẽ là một tuyệt chiêu có thể lèo lái và dẫn dắt độc giả tinh vi. Admin mong các bạn thật cẩn thận và lưu ý đến chúng nhé.
.
Thật ra nếu admin là Beo Hồng, admin sẽ không viết ngụy biện và vô tâm như vậy. Đất viết cho chủ đề này rất thú vị. Một tay bút có tâm, có nghề nếu tổng hợp lại tất cả thông tin như của Beo Hồng và hình ảnh người đàn ông trong tấm hình mà chúng ta đang bàn, sẽ có thể cho ra một bài viết hay, lột tả sự nghèo khó tột cùng, thân phận đáng thương xót của rất nhiều người dân cùng khổ, ở mọi nơi trong xã hội mình. Sự nghèo khó quấn lấy họ đến mức khi người thân họ lìa đời, họ cũng không thể lo cho người chết đàng hoàng, tử tế.
.
Cuối cùng, admin một lần nữa (cứ nhắc đi nhắc lại hoài) mong các độc giả tìm hiểu kỹ kiến thức ngụy biện –fallacy để nâng cao trình đọc hiểu, phân tích vấn đề và không để các bài viết tệ hại thế này dắt mũi mình nữa nhé, hì hì.
P/s: mục lục toàn bộ bài viết trên page Ngụy biện - Fallacy: https://goo.gl/G2SThz