Ngụy biện lợi dụng người nổi tiếng (appeal to authorit)
Ví dụ 18: NGỤY BIỆN LỢI DỤNG NGƯỜI NỔI TIẾNG (appeal to authority) và NGỤY BIỆN LỢI DỤNG CẢM XÚC (appeal to emotion)
Cũng liên quan đến sự kiện tượng đài 1.400 tỷ tại Tây Bắc, lời ông PGS Nguyễn Trọng Phúc (http://goo.gl/lFjTZB): "XÂY TƯỢNG TỐN KÉM, BÁC SẼ KHÔNG AN LÒNG" là một câu nói ngắn nhưng phạm hai lỗi ngụy biện:
Ngụy biện lợi dụng người nổi tiếng (appeal to authority hoặc ad verecundiam http://goo.gl/w2Fco7): ngụy biện khi ai đó dùng danh tiếng hay uy tín những nhân vật nổi tiếng (trong trường hợp này là cụ Hồ) thay vì tính logic của luận điểm để tìm sự ủng hộ cho lời nói anh ta. Cũng có vài trường hợp khác cũng rơi vào ngụy biện này - như người nổi tiếng không có đủ uy tín trong lĩnh vực đang bàn, hoặc kẻ ngụy biện bóp méo lời vị ấy nói để làm lợi cho luận điểm anh ta.
Ngụy biện lợi dụng cảm xúc (appeal to emotion http://goo.gl/T8Nkh6 - xem ví dụ 11 https://goo.gl/kMjM5s, ví dụ 17 https://goo.gl/fr6S9J): ngụy biện khi kẻ tranh luận thay vì bàn đến tính logic của sự việc lại dùng các từ ngữ cảm tính để đánh vào cảm xúc, tâm lý của người đối thoại hay khán giả để giành được sự đồng thuận cho luận điểm anh ta. "Bác sẽ không an lòng" là cách nói không có bằng chứng, không logic và chính là lạm dụng cảm xúc mà thôi.
Ngụy biện lợi dụng người nổi tiếng (appeal to authority) là một thói quen tai hại, hay dùng của nhiều bạn trẻ Việt và đa số hình thành từ các thói quen hành văn trong các bài tập làm văn thời học sinh tại Việt Nam. Một phần nó cũng được tạo nên từ tâm lý tôn sùng lãnh tụ, thần tượng thái quá trong tâm lý khi chúng ta còn trẻ.
Báo chí VN, truyền thông VN cũng thường xuyên dùng ngụy biện lợi dụng người nổi tiếng (appeal to authority) này như là một chiêu thức hữu hiệu để thuyết phục, đánh vào tâm lý độc giả.
Kinh nghiệm rút ra: Cẩn thận khi ai đó đưa ra các "big name" trong khi tranh luận và kim chỉ nam là luôn đánh giá các luận điểm một cách độc lập và chỉ dựa vào logic, sự hợp lý của nó mà thôi. Mặc "big name" đó là ai, chúng ta cần xem xét lời nói "big name" mà người đối thoại trích dẫn đó có chính xác hay không, "big name" ấy có phải là người có uy tín trong lĩnh vực đang bàn hay không ...
